[Emagazine] Phát triển công nghiệp văn hóa từ mạch nguồn Di sản Tràng An

Theo các nhà khoa học, Tràng An sở hữu khoảng 30 thung và hơn 50 hang động, mỗi nơi mang một vẻ đẹp riêng biệt, kỳ thú và hấp dẫn. Ngoài vẻ đẹp tự nhiên, Tràng An còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử và văn hóa quý báu. Những báu vật này thể hiện sự phát triển văn hóa của Nhân dân Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử, lưu giữ các bằng chứng về quá trình tương tác của người cổ xưa với cảnh quan thiên nhiên và nỗ lực thích ứng của họ với những biến cố môi trường trong hơn 30.000 năm, từ 1.200 đến 33.000 năm trước. 

Tràng An không chỉ là một điểm du lịch hấp dẫn, mà còn là một nguồn tài nguyên quý giá cho việc nghiên cứu khoa học, bảo tồn thiên nhiên và văn hóa, phát triển kinh tế-xã hội của địa phương và cả nước. Đây là một điểm đến không thể bỏ qua đối với bất kỳ ai yêu thích sự kỳ diệu, huyền bí của thiên nhiên và văn hóa Việt Nam. Tràng An không chỉ là một điểm đến du lịch mà còn là nguồn cảm hứng và cơ hội cho sự phát triển của công nghiệp văn hóa, từ du lịch văn hóa đến ẩm thực và điện ảnh... Sự hòa quyện giữa thiên nhiên, văn hóa và lịch sử tại đây tạo ra một môi trường đa dạng và phong phú cho việc khám phá và trải nghiệm.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, công nghiệp văn hóa đang phát triển với tốc độ nhanh trên thế giới, đóng góp rất lớn cho nền kinh tế và văn hóa của các quốc gia, vùng miền. Trong bối cảnh như vậy, Việt Nam nói chung, Ninh Bình nói riêng, không thể đứng ngoài xu thế chung của thế giới. Việc quan tâm phát triển các ngành công nghiệp văn hóa sẽ giúp Ninh Bình tận dụng các ưu thế về văn hóa của mình, nhất là đối với Di sản Tràng An, trong nỗ lực tạo ra sự cạnh tranh, sức mạnh cho nền kinh tế và hình ảnh của một tỉnh đang ngày càng khẳng định vị trí của mình ở phạm vi đất nước.

Để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, tạo đột phá chiến lược cho Ninh Bình từ giá trị Di sản Tràng An, xét tổng quan, tôi nhận thấy, du lịch văn hóa chắc chắn là điểm nhấn quan trọng khi Tràng An là một điểm đến du lịch văn hóa hàng đầu ở Việt Nam, với cảnh quan thiên nhiên và di tích lịch sử độc đáo. 

Bên cạnh đó, Di sản Tràng An cung cấp một cơ hội tuyệt vời cho các hoạt động nghiên cứu và giáo dục về văn hóa, lịch sử và địa lý. Các tổ chức giáo dục và nghiên cứu có thể sử dụng Tràng An làm cơ sở cho các khóa học, nghiên cứu và chương trình giáo dục địa phương và quốc tế. Cảnh quan hùng vĩ và đẹp mắt của Tràng An là nguồn cảm hứng cho các nhà làm phim và nghệ sĩ. Tiềm năng phát triển ngành công nghiệp điện ảnh từ Tràng An là lớn, với khả năng tạo ra nhiều bộ phim, chương trình truyền hình thu hút sự chú ý của khán giả cả trong nước và quốc tế.

Tràng An là một phần không thể tách rời của văn hóa địa phương, dân tộc, với nhiều di tích, truyền thống, tập tục phản ánh đời sống và tư duy của cộng đồng địa phương cũng như phản ánh một phần lịch sử đất nước. Chúng ta nhận thấy, sự phát triển các ngành công nghiệp văn hóa từ Di sản Tràng An sẽ tạo ra cơ hội để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa địa phương, cũng như tăng cường nhận thức và tự hào dân tộc; tạo ra nguồn thu nhập mới cho cộng đồng địa phương, từ việc cung cấp dịch vụ du lịch đến việc sản xuất và bán các sản phẩm, dịch vụ liên quan. 

Trong những năm vừa qua, với sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và Nhân dân địa phương, Di sản Tràng An đã đóng góp một phần tích cực vào sự phát triển văn hóa, kinh tế, xã hội ở Ninh Bình. 

Mặc dù có tiềm năng phát triển lớn và đã có nhiều thành tựu cụ thể, nhưng việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa từ Di sản Tràng An cũng đối diện với một số thách thức nhất định. Đó là sự phát triển quá mức của du lịch có thể gây ra tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và di sản văn hóa của Tràng An. Du lịch đại chúng có thể gây ra ô nhiễm môi trường, làm suy giảm chất lượng cảnh quan và làm hư hại các di tích lịch sử. Sự phát triển không kiểm soát có thể gây ra các vấn đề về quản lý, bao gồm quản lý lưu lượng du khách, quản lý rủi ro và phân phối lợi ích. Vì thế, chúng ta cần có các chiến lược quản lý bền vững để đảm bảo rằng việc phát triển văn hóa từ Tràng An không gây tổn thương cho di sản và môi trường. 

Sự tăng cường hoạt động du lịch cũng đi kèm với nguy cơ đối với việc bảo tồn và bảo vệ Di sản Tràng An. Việc giữ gìn và bảo tồn các hang động, di tích lịch sử và các địa danh quan trọng là một thách thức đối với các nhà quản lý du lịch và văn hóa. Bên cạnh đó, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đòi hỏi sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng du lịch và giao thông. Vì thế, cần có các dự án phát triển hạ tầng hiệu quả để đảm bảo sự thuận tiện, an toàn cho du khách khi đến tham quan Tràng An. Trong quá trình phát triển công nghiệp văn hóa, cần đảm bảo rằng văn hóa địa phương không bị mất mát hoặc biến dạng. Cần phát triển các chiến lược để bảo vệ và thúc đẩy văn hóa địa phương, đồng thời tạo điều kiện cho cộng đồng địa phương tham gia vào quản lý và phát triển di sản.

Như vậy, trong thời gian tới, để khai thác tốt hơn giá trị Di sản Tràng An, chúng ta cần quan tâm nhiều hơn đến việc đánh giá thực trạng bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trong khu vực. Đồng thời, cần đầu tư vào việc bảo tồn, khôi phục và bảo vệ các di sản này để đảm bảo tính nguyên vẹn và thu hút du khách. Xây dựng thêm các làng cổ, làng nghề và khu trải nghiệm văn hóa. 

Tạo ra các khu vực tham quan làng cổ, làng nghề và cung cấp các chương trình trải nghiệm văn hóa cho du khách. Các làng cổ, làng nghề có thể được tái hiện hoặc phục chế lại để mang lại cảm giác sống động và chân thực cho du khách. Đồng thời, tổ chức các chương trình trải nghiệm như học làm nghề truyền thống, tham gia lễ hội và các hoạt động văn hóa để du khách có thể tương tác, trải nghiệm trực tiếp văn hóa địa phương. 

Cũng cần tăng cường hoạt động quảng bá, tiếp thị để thu hút du khách, bằng cách tạo ra các chiến dịch quảng cáo, xây dựng trang Web và ứng dụng điện tử để giới thiệu các sản phẩm du lịch văn hóa của Di sản Tràng An. Tích cực hợp tác với các công ty du lịch, các nhà đầu tư, các cơ quan quốc tế để tiếp thị, quảng bá đến đối tượng khách hàng tiềm năng. 

Ngoài ra, để cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho du khách, cần đầu tư vào đào tạo nhân lực du lịch. Đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp, am hiểu văn hóa địa phương, tiếng Anh và các kỹ năng truyền thông để tương tác tốt với du khách quốc tế. Đồng thời, nâng cao nhận thức, tinh thần phục vụ của cộng đồng địa phương về du lịch. 

Bên cạnh đó, tỉnh Ninh Bình cần xây dựng mối quan hệ hợp tác giữa các cơ quan công quyền, các doanh nghiệp, các tổ chức tư nhân trong việc phát triển ngành du lịch văn hóa. Tổ chức các sự kiện, hội thảo về du lịch để thúc đẩy chia sẻ kinh nghiệm. Cải thiện hạ tầng giao thông, khách sạn, nhà hàng và các dịch vụ du lịch khác, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách. Đồng thời, phát triển các khu vực dân cư, khu vực mua sắm và khu vực giải trí phục vụ du khách. Cuối cùng là huy động sự tham gia của cộng đồng địa phương trong việc phát triển ngành du lịch văn hóa. Tạo ra các chương trình gắn kết giữa người dân địa phương và du khách, khuyến khích các hoạt động tình nguyện, trao đổi văn hóa, tạo sự thân thiện và chào đón đối với du khách. 

Việc phát triển công nghiệp văn hóa từ mạch nguồn Di sản Tràng An mang lại nhiều tiềm năng lớn cho sự phát triển kinh tế-văn hóa của tỉnh Ninh Bình. Việc bảo tồn và phát triển bền vững của Di sản Tràng An có ý nghĩa cực kỳ quan trọng không chỉ đối với tỉnh Ninh Bình, mà còn ở phạm vi cả nước. Vì vậy, chúng ta cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan để đảm bảo rằng sự phát triển của công nghiệp văn hóa từ Tràng An được thực hiện một cách bền vững, đồng thời cân nhắc, bảo vệ, tôn trọng vẻ đẹp tự nhiên của di sản văn hóa địa phương, giữ cho giá trị di sản này tồn tại, phát triển cho cả thế hệ hiện tại và tương lai