Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dự báo cháy rừng

Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, mô hình trên có thể giúp các cơ quan khí tượng, lực lượng cứu hỏa và đội ngũ ứng phó khẩn cấp đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn, từ đó giảm thiểu thiệt hại về người và môi trường.

Mặc dù hoạt động của con người là nguyên nhân chính gây ra cháy rừng, nhưng sét đánh cũng là tác nhân gây ra những đám cháy lớn và khó kiểm soát nhất. Đặc biệt, tại các khu vực xa xôi, nơi lực lượng cứu hỏa khó tiếp cận, những vụ cháy do sét đánh có thể âm ỉ trong nhiều ngày trước khi bùng phát mạnh mẽ, gây ra hậu quả khôn lường.

Biến đổi khí hậu đã làm tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn, khi số lượng các cơn giông kèm theo sét ngày càng tăng, kết hợp với điều kiện thời tiết nóng và khô hơn, khiến nguy cơ cháy rừng lan rộng.

Mô hình AI mới được phát triển dựa trên dữ liệu vệ tinh toàn cầu có độ phân giải cao được thu thập trong vòng 7 năm qua. Hệ thống này phân tích nhiều yếu tố để đánh giá nguy cơ cháy, bao gồm tần suất sét đánh, mật độ thảm thực vật, điều kiện thời tiết và địa hình.

Một trong những phát hiện quan trọng của nghiên cứu là cháy rừng do sét có những đặc điểm khác biệt so với cháy rừng do con người gây ra. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc áp dụng các phương pháp dự báo và ứng phó chuyên biệt cho từng loại cháy.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng biến đổi khí hậu đang làm gia tăng nguy cơ cháy rừng do sét đánh. Mô hình AI dự báo rằng trong tương lai, số vụ cháy do sét đánh sẽ tiếp tục gia tăng do sự xuất hiện thường xuyên hơn của hiện tượng “thời tiết cháy rừng”, tức là thời tiết có điều kiện khô nóng và gió mạnh tạo môi trường thuận lợi cho lửa lan rộng.

Việc ứng dụng AI và khai thác dữ liệu lớn (Big Data) để dự báo cháy rừng là một bước tiến quan trọng, giúp tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và nâng cao hiệu quả ứng phó khẩn cấp trên phạm vi toàn cầu.