Khánh Dương, liên kết sản xuất khoai tây, ứng dụng cơ giới hóa đồng bộ

Chiếc máy thu hoạch khoai tây được điều khiển bởi người lái máy dày dặn kinh nghiệm, di chuyển chậm rãi, khéo léo, đi đến đâu, đất được xới lên đến đó, những củ khoai to tròn, vàng ươm được đưa lên băng truyền rồi rải đều xuống mặt luống. Sau đó, những người nông dân chỉ việc nhặt, phân loại củ rồi đóng vào bao lưới. Nghe  những câu trầm trồ cảm thán của bà con như: “Không ngờ nhiều củ thế!”, “Chưa bao giờ thấy những củ khoai to như thế này!”, “Khoai gì mà toàn củ là củ”... mà tôi cũng cảm thấy vui lây.

Phấn khởi khoe với chúng tôi, ông Trần Xuân Hoán, Phó Giám đốc HTX Khánh Dương cho biết: 10 ha khoai tây này sản xuất trong điều kiện khó khăn, 3 tháng liền hầu như không có giọt mưa nào, thân lá phát triển không được như mong đợi, ấy vậy mà đến hôm nay thu hoạch thì năng suất vượt ngoài dự kiến, đạt khoảng 8 tạ/sào, trong đó tỷ lệ củ loại 1 khoảng 50%.

Cũng theo ông Hoán, ở mô hình này HTX trực tiếp đứng ra mượn tích tụ, mượn đất của bà con, điều hành sản xuất, thuê mướn lao động. Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh hỗ trợ kết nối với doanh nghiệp, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh; đưa cơ giới hóa đồng bộ vào các khâu sản xuất. Làm đất, vun xới, tưới tiêu, thu hoạch củ, phun thuốc BVTV đều thực hiện bằng máy móc, chỉ còn mấy khâu sản xuất nhẹ nhàng phải làm thủ công là đặt củ giống và phân loại củ thương phẩm.

Do vậy, đã giảm công lao động tới 50%, rút ngắn thời gian trồng, cây khoai tây sinh trưởng, phát triển đồng đều nên thu hoạch đồng loạt, cỡ củ có độ đồng đều cao, rất thuận lợi cho quá trình chế biến, giảm tổn thất sau thu hoạch và mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với trồng thủ công truyền thống. Cụ thể, sau thu hoạch, các củ khoai tây đạt kích cỡ sẽ được công ty Pepsico thu mua toàn bộ tại ruộng, khoai cỡ nhỏ được bán cho các đơn vị làm thức ăn gia súc. Trừ hết các khoản chi phí đầu tư, quân bình mỗi hecta khoai tây thu được hơn 40 triệu đồng lợi nhuận (khoảng 1,5 triệu đồng/sào 360m2), tuy không cao, nhưng so với thời gian, công lao động sản xuất bỏ ra có thể coi là hiệu quả.

Tham gia thu hoạch khoai tây cho HTX, bà Đinh Thị Bày (xóm 2, xã Khánh Dương) chia sẻ: “Nông dân chúng tôi trước nay cũng đã trồng khoai tây nhưng có lẽ do kỹ thuật chăm bón chưa tốt, lại chủ yếu làm thủ công nên năng suất, hiệu quả không được cao. Vì thế diện tích mỗi năm mai một dần. Có nhiều cánh đồng cả một vụ Đông đất bỏ không. Năm nay trực tiếp chứng kiến hiệu quả của mô hình này, thì năm sau chúng tôi sẽ bảo nhau làm theo vừa tránh lãng phí đất, lại có thêm thu nhập. Hẹn vụ đông sang năm!”

Có thể thấy, thành công của mô hình cơ giới hóa canh tác khoai tây gắn với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm đã mở ra cơ hội thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, kích thích nông dân dồn đổi ruộng và tích tụ đất canh tác. Việc cơ giới hóa cũng sẽ tạo điều kiện cho xây dựng cánh đồng sản xuất lớn, tăng hệ số sử dụng đất, tăng thu nhập, tránh được tình trạng nhà nông bỏ ruộng vì canh tác không hiệu quả, rút bớt được lao động nông nghiệp chuyển sang làm công nghiệp và dịch vụ thương mại.